Omschrijving
Faculteitsgebouw voor de Rijksuniversiteit Groningen ten behoeve van de faculteiten Natuur- en Scheikunde. Het gaat om een stevig volume, maar liefst 350.000 kuub, en een vloeroppervlak van 62.000 vierkante meter, een totale lengte van 260 meter en een breedte van 63 meter. De nieuwbouw wordt vijf verdiepingen hoog met bovenop een installatielaag voor de luchtbehandelingskasten.
Het gebouw dient voor onderwijs en onderzoek voor zo’n 1.450 studenten en 840 medewerkers. Naast veel laboratoria is flink wat ruimte voorzien voor practicumonderwijs. In totaal komen er ongeveer 450 zuurkasten, zo´n 3 kilometer aan labtafels en 30 laserlabs in het gebouw.
Opdracht
Architectenbureau Ector Hoogstad ontwierp een gebouw met drie W-vormige verdiepingen op een rechthoekige tweelaagse plint. Deze vorm biedt veel mogelijkheden op het gebied van uitzicht, daglichttoetreding en uitbreidbaarheid. Ook konden zo de laboratoria zoveel mogelijk op de noordkant worden gesitueerd, wat qua lichtinval de voorkeur verdient. Ook wordt er een opdeelbare collegezaal gerealiseerd die plaats biedt aan 420 personen.
Deze tweelaagse plint heeft een transparant karakter en biedt plaats aan onderwijsruimten, de trillingsvrije ruimten, cleanrooms en de expeditie. Op de verdiepingen worden kantoorruimten ingericht en laboratoria (fysisch, chemisch en biochemisch). Alle labvarianten zijn flexibel uitwisselbaar, omdat ieder laboratorium vanuit de schachten kan worden aangesloten op het netwerk van luchttoevoer- en retour, elektra en gassen.
Eén van de buitenruimtes in de W wordt voorzien van een gevel en dak, waardoor een atrium ontstaat. Dit wordt het hart van het gebouw. De andere buitenruimtes fungeren als buitentuin. Op de verdiepingen zijn de gebouwdelen via loopbruggen met elkaar verbonden.
abtWassenaar was vanaf het begin van het traject verantwoordelijk voor het constructieve ontwerp van het gebouw. In de loop van het ontwerptraject moest het ontwerp aardbevingsbestendig worden gemaakt, zowel constructief als bouwkundig.
Oplossingen
Een gebouw met trillingsvrije ruimtes heeft per definitie een stevige betonconstructie nodig. Die krijgt de faculteit dan ook. Waar het constructieve ontwerp eerst gebruik maakte van stabiliteitskernen, zijn deze in de tweede fase echter opgesplitst in losse stabiliteitswanden. Dat zijn er nog steeds vier per bouwdeel, maar dan los van elkaar, korter en dikker dan in het eerdere ontwerp, en voorzien van extra wapening. Ook is de W-vorm constructief gezien opgedeeld in afzonderlijke bouwdelen die los van elkaar kunnen bewegen.
Het gebouw zou eerst op palen komen te staan, maar de wanden op de begane grond worden nu gefundeerd op een zware outrigger-fundering. Dit is een betonnen balk die verschillende palen verbindt en zo een grotere horizontale belasting kan opnemen.
De grote glazen puien en daken tussen de verschillende bouwdelen moeten ten opzichte van elkaar kunnen bewegen. Dat is bij dit ontwerp extra spannend, omdat het een gebouw met een vrijdragende vliesgevel betreft, dus zonder draagconstructie voor het glas. Verder is gekozen voor lichte materialen, zoals een kunststof luchtkussendak boven het atrium (in plaats van een glazen dak) en aluminium composiet beplating aan de buitengevel.
