Faculteitsgebouw Linnaeusborg

Omschrijving

Faculteitsgebouw voor de Rijksuniversiteit Groningen biedt ruimte aan drie onderzoeksinstituten en een opleidingscentrum met auditoria, college- en practicumzalen, laboratoria, onderzoeksruimten, vergaderruimten en kantoren. Inclusief gespecialiseerde biochemische laboratoria, MRI-scan, isotopenlab, elektronenmicroscopen, dierenfaciliteiten, aquaria en kassen. Het gebouw is grotendeels onderkelderd, is 10 bouwlagen hoog en heeft een oppervlak van 36.000 m² (excl. kassencomplex).

Opdracht

De opdrachtgever wenste een helder ontwerp met dynamiek, interactie en flexibiliteit. Bij de zonering is rekening gehouden met de interactie tussen laboratoria, kantoren en ondersteunende ruimten. Door toevoeging van vides en dwarsverbindingen ontstaan ook verticale circuits over de verdiepingen heen. De openheid creëert overzicht en een efficiënte routing door het gebouw. Het geheel is een licht en levendig geheel waar het prettig werken is. Zowel bouwkundig als installatie-technisch is het gebouw zeer efficiënt.

Constructief ontwerp

Het bruggebouw functioneert constructief als een torsiestijve koker, met een totale lengte van ca 130 m en een breedte van ca 22,5 m. Deze ‘koker’ wordt in het middengebied ondersteund door stalen dwarsbokken h.o.h. 26,4 m en eindigt aan de noord- en zuidzijde met een grote uitkraging. Tussen de dwarsbokken bevinden zich vakwerkspanten in de beide middenstramienen en in de gevels van respectievelijke 3 en 4 verdiepingen hoog. Bij het kiezen van de juiste vorm van stalen dwarsbokken zijn de posities van de diagonalen vanuit het ontwerp mede gebaseerd op het ‘passeren’ van grote luchtkanalen en de gewenste gangzones. De kolommen onder het bruggebouw (ook wel ‘dansende poten’ genoemd) staan schuin geplaatst.

De complexe constructie bestaat uit een staalconstructie van totaal ca 3.500 ton staal, de kelders niet meegerekend. Voor de verdiepingsvloeren werden klimaatvloeren (t.b.v. betonkernactivering) in combinatie met constructieve druklagen toegepast. Het gebouw maakt gebruik van de campus-brede warmte-koude opslag installatie, één van de grootste installaties van Nederland. Het gebouw heeft grote vides die veel daglicht binnen laten. De verdiepingen hebben een grote indelingsvrijheid door het ontbreken van constructieve wanden.

Flexibel

Op diverse wijze is constructieve flexibiliteit in het gebouw gebracht:
Door de keuze van de kanaalplaat (klimaatvloer) is een relatief grote vloeroverspanning gerealiseerd, welke een vrije bouwkundige indeling mogelijk maakt.
De slimme staalconstructie kon zodanig ontworpen worden dat geen leidingtracees of gangen doorkruist werden. De stalen vakwerken vormen geen dichte betonnen wanden, zodat aanpassingen in de inrichting volop mogelijk zijn.
Multifunctionaliteit, zowel in gebruik door de opdrachtgever, maar ook in gebruik van de constructie zelf, is in toenemende mate de uitdaging als het gaat om duurzaam construeren. De constructie kan nl. voor meer gebruikt worden dan voor alleen ‘dragen’. Het integreren van installaties in vloeren (zoals de VBI klimaatvloer, die hier voor het eerst toegepast werd) en het constructief gebruik van bouwkundige elementen, zijn hiervan voorbeelden.

Duurzaamheidsambitie

De Linnaeusborg scoort hoog op gebied van duurzaamheid. Het gebouw is compact, met een zeer gunstige gevel-vloer factor en duurzaam qua materiaal- en energieverbruik. Flexibiliteit, door consequent ingezette zonering in plattegronden en installaties, maken het gebouw ook wat het gebruik betreft toekomstbestendig. Delen van het gebouw zouden kunnen worden afgescheiden en separaat verhuurd en/of geschikt gemaakt voor andere gebruikers.
Een grasdak, hoge-temperatuur-koeling en lage-temperatuur-verwarming, door middel van betonkernactivering, aangesloten op warmte-koude opslag, zijn voorbeelden van duurzame techniek.
Daarnaast is bijzondere aandacht besteed aan de ontwikkeling van een lichte, onderhoudsarme gevel (besparing in constructie). De gevel is opgebouwd uit innovatieve, gevelvullende prefab polyester gevel-elementen met extra hoge isolatiewaarde. De ingezette middelen hebben geleid tot een EPC score van 0,662, een bijzonder lage score voor een ontwerp uit 2006.

Aannemersselectie

Bij de aannemersselectie hebben wij een actieve rol gespeeld. De staalconstructie was een zondanig dominant onderdeel van de uitvoering, dat wij aangedrongen hebben om bij de prekwalificatie van de combinaties een gelijkwaardige plaats af te dwingen voor de staalleverancier, naast de bouwkundig aannemer en installateur. Door deze opstelling werd voorkomen dat de staalleverancier door de aannemer slechts op prijs werd geselecteerd. Ondanks dat de aanbesteding op DO+ niveau plaatsvond, hebben wij met name de staalconstructie, in overleg met de opdrachtgever, op besteksniveau uitgewerkt om wijzigingen tijdens de uitwerking (lees: ongewenst meerwerk) te voorkomen.